Sprawozdanie do Magazynu “SPK w Kanadzie

Ewa Ponińska-Konopacka

 

 

 

PONIŃSKA  EWA zam.  KONOPACKA,   ps.  „EWA” od 1943 żołnierz AK Obw. Żoliborz, w Powstaniu łączniczka bojowa 228 pluton łączności Zgrup. „Żywiciel”, jeniec obozów niemieckich, żołnierz 2 Korpusu gen. Andersa; po wojnie nauczycielka, malarka, działaczka polonijna.

 

Ewa Ponińska, urodziła się 4 V 1926 w Paryżu jako jedyna córka dyplomaty Alfreda Ponińskiego i Anny. Od czwartego roku życia mieszkała z matką w Polsce. W 1931 roku zagrożona grużlicą, została wysłana do Rabki gdzie uczęszczała do szkoły powszechnej ss. Nazaretanek. Od 1938 roku rozpoczęła naukę w gimnazjum ss. Niepokalanek w Nowym Sączu.

 

Po wybuchu II wojny światowej wyjechała z matką do Lwowa, skąd w lutym  1940 roku podjęły próbę dotarcia do ojca Ewy przebywającego w Bukareszcie. Zostały aresztowane w czasie przekraczania „zielonej granicy”. Znalazły się w więzieniu, najpierw w Kołomyi, a potem w Stanisławowie. W Stanisławowie zostały umieszczone w jedno-osobowej celi dla kobiet, w której znajdowało się już osiem osób. Po miesięcznym pobycie w więzieniu, Ewę zwolniono jako nieletnią, a jej matkę jako szpiega wysłano do gulagu; Ewa dotarła do znajomych we Lwowie, gdzie uczęszczała do II klasy gimnazjalnej. Po wkroczeniu Niemców do Lwowa w lipcu 1941 roku wyjechała do Warszawy, sprowadzona tam przez siostrę matki. W Warszawie Ewa kontynuowała naukę w gimnazjum Aleksandry Piłsudzkiej na Żoliborzu, oficjalnie funkcjonującym jako szkoła ogrodnicza. Tam też wstąpiła do WŻDH (Szare Szeregi). W lutym 1943 roku jako „Ewa” została przez kapelana wojskowego ks. Trószyńskiego zaprzysiężona do AK, jako żołnierz Obwodu Żoliborz. Ukończyła kursy obsługi telefonów wojskowych i kursy nauki o broni i przygotowania do walk ulicznych.

 

W czasie powstania była łączniczką bojową 228 plutonu łączności II Okręgu „Żywiciel” na Żoliborzu. W drugiej połowie powstania odkomenderowana do Zgrupowania „Żyrafa”.

 

Po upadku Powstania była jeńcem wojennym w Niemczech w stalagu XIA, następnie w stalagu VIC Oberlangen. Po uwolnieniu 12 IV 1945 obozu jenieckiego przez dywizję gen. S. Maczka, Ewa pojechała do Włoch. Jako żołnierz II Korpusu została odkomenderowana do II kl. Licealnej i po roku zdała maturę w Porto-San-Giorgio. Wraz z 2 Korpusem wyjechała do Anglii, gdzie została zdemobilizowana w kwietniu 1946 w Camp Foxley. W 1947, Ewa uzyskała stypendium na studia w Irlandii i po trzech latach nauki otrzymała tytuł „Batchelor of Arts”, ze specjalizacją z historii i socjologii. Uzyskała także specjalizację nauczycielską na Uniwersytecie Londyńskim, co uprawniało ją do uczenia w angielskich gimnazjach. Przez trzy lata uczyła w gimnazjum ss. Dominikanek w Port-of-Spain, w Trynidadzie.

 

W lutym w 1954 wyjechała do Kanady do Montrealu na studenckie stypendium. Tam pracowała uczęszczając jednocześnie na wieczorowe wykłady na Uniwersytecie Montrealskim. W tymże roku wyszła zamąż za Tadeusza Konopackiego, zamieszkawszy kolejno w Montrealu, Toronto i Ottawie; zajmowała się wychowaniem czterech córek. W 1964 na prośbę dr. Żurowskiej, jednej z założycielek Federacji Polek w Kanadzie, Ewa zapoczątkowała Ogniwo Federacji w Ottawie (w 2003 otrzymała honorowe członkowstwo Federacji Polek).

 

W 1964 powróciła do pracy nauczycielskiej i przez 20 lat uczyła w katolickich szkołach w Ottawie. Równocześnie ukończyła kursy malowania i rysunku w ottawskiej Szkole Sztuki.

 

Po przejściu na wczesną emeryturę w 1983 zajęła się malarstwem. Jej obrazy znajdują się w prywatnych kolekcjach, w Muzeum Wojskowym w Warszawie, w odbudowanym klasztorze ss. Zmartwychwstanek na Żoliborzu i polskim kościele św. Jacka w Ottawie. Od 2004 członkini toruńskiego „Memoriału Generał Marii Wittek”. Jest autorką „Kroniki Rodu Konopackich”, historii Ottawy p.t. „Discovering Ottawa”. Razem z mężem  od lat pracuje w komitecie polskich misji pod nazwą „Z Pomocą”. Należy do SPK i udziela się w życiu parafialnym. Ewa i Tadeusz Konopaccy mają cztery córki, wszystkie mówią po polsku  i siedmioro wnuków.

 

Łączniczka EWA PONIŃSKA ps. „EWA” rozkazem Dowódcy 8 DP ppłk. M. Niedzielskiego „Żywiciela” z 30 IX 1044 została odznaczona Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari i awansowana na stopień plutonowego. Po wojnie odznaczona Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Powstańców Warszawy, Srebrnym Krzyżem Harcerskim z Mieczami, Krzyżem Partyzanckim i Orderem za Warszawę. W 2005 otrzymała w Kanadzie Srebrną Honorową Odznakę SPK. W 2000 ootrzymała awans na podporucznika, w 2005 porucznika, a 11.11.2010  na kapitana.

 

Początek strony